Podczas prac renowacyjnych zabytkowego rawickiego ratusza, 4 października 1967 roku, wydobyto dokument z wewnętrza kuli zwieńczającej wieżę.
D.O.M.S.
Kimkolwiek jesteś,
jeżeli przebadasz, oczyma miejscowymi przebyte czasy,
jeżeli wymierzysz okres czasu dobrze,
jeżeli liczbę Obywateli spisanych w albumie prawidłowo zbierzesz,
pełen podziwu zwrócisz uwagę na wszystkie dziwne dzieje,
albowiem
Rawiczan - Miasto
założone przez Najjaśniejszego i Łaskawego Adama Olbrachta z Przyjmy – Przyjemskiego, Generalnego Marszałka Grodów Królestwa Polskiego, Kasztelana Górki i barona Osiecznej a także Sierakowa, a wtedy Pan i Właściciel dziedziczny miasta Rawicza przez 68 lat kwitnącego, w miesiącu kwietniu 1639 roku wydane zostało grabieżcom
W roku, zaś fatalnym
przez obcy naród z ziemi, którą smętny mróz Północy wysusza*, to miasto w sposób wrogi pozbawione zasobów, ogołocone z obywateli, po wznieceniu pożaru pod gmachem Sprawiedliwości zostało doszczętnie spalone dnia 18 lipca 1707 roku.
Cóż więc dziwnego? jeżeli ktoś z ogromnym jękiem i żalem zapłakałby:
Gdzie Mykeny? Gdzie sławny gród Agenora?
Gdzie Korynt, Arges, Troja? w naszych czasach gdzie Rawicz?
Tak postanowiła Niegodziwość,
potwierdziła Niesprawiedliwość,
dokonało okrucieństwo!
Lecz
przestań smucić się i przestań osądzać!
albowiem
z nieszczęścia rodzi się postanowienie, a przecież nie jest złe.
To Miasto
zniszczone doszczętnie ogniem na kształt salamandry z dnia na dzień coraz bardziej rosło, że w ciągu 48 lat na nowo z popiołów swoich podobnie jak feniks odnowione do świetności, zostało upiększone domami i budowlami.
Teraz zaś
za panowania Najjaśniejszego i Najpotężniejszego Księcia i Pana
Augusta III
króla Polski, Wielkiego Wodza Litwy etc. etc. Elektora Saksonii etc. etc.
a także
pod szczęśliwym zarządem Najjaśniejszej i Najznakomitszej Pani
Katarzyny
Księżnej Sapieżyny, Łowczyni Wielkiego Księstwa Litwy etc. etc. rozpoczęło budować
Głowę i Ozdobę Miasta** na rynku państwowym
w miesiącu marcu 1753 roku,
położywszy fundamenty już w roku 1683.
Wieża zaś w środku umieszczona i wzniesiona została ozdobiona pozłacaną kopułą 19 września w roku 1754 po narodzeniu Chrystusa.
Następują podpisy:
burmistrza, radnych, notariusza, architektów i wykonawców.
A więc
Rawicz – Nowonarodzony!
podziwiaj przejęty poszanowaniem,
kto dokonał podziwu godne dzieło.
Dziękuj
temu, który z nieszczęścia wywołał dobro, przerobił lament w radość.
Wezwij umysłem i głosem
Władcę Ognia i Wszechmogącego
że ocalił łaskawie
Ratusz
wezwij mściciela zuchwałości
obrońcę przed grabieżą
ostaję narodu
i całe miasto
przeciw wszystkim przyszłym wrogom, aby znowu z lodowatych pól Północy ród Niedźwiedzicy pożarem nie wyrządził zgubnej szkody naszej wskrzeszonej Niedźwiedzicy, a by żaden inny tyrański naród nie przyłożył rąk do naszych budowli, aby nie tknięte przetrwały wszystkie do ostatniego dnia, w którym wszystko z wszystkimi zamieni się nicość.
Albowiem pod niebem nic trwałego.
* - mowa o Szwecji - potopie szwedzkim.
** - mowa o Ratuszu.
- wyróżnienia w tekście zgodnie z rękopisem.
Tłumaczenia rękopisu z języka łacińskiego, 5 października 1967 r., dokonał nauczyciel Edmund Zięciak.